Bua do na Gaeil!

Preas Ráiteas ó Mhisneach Bhaile Átha Clí

 Fáilte roimh ainmneachaí Ghaeilge ar Facebook!

Tuaraim is dhá mhí ó shin tháinig sé chun solais go raibh Facebook ag glanadh daoine le hainm Gaeilge óna suíomh agus ag iarraidh orthu cáipéisí a chur ar fáil ag cruthú go raibh siad ag baint feidhm as a “fíor ainm”. Sé sin le rá, an t-ainm a n-úsáideann siad lasmuigh de Facebook ó lá go lá agus go bhfuil aitheantas “oifigiúl” acu dó.

Mar go gcothaíonn éilimh mar sin fíor-deacreachtaí do phobail dhátheangach, áit nach bhfuil gach éinne cláraithe leis an stát ina ainm Ghaeilge, thosaigh Misneach ag gníomhú i dtreo agóid chun go bhféadfaí teacht ar leigheas ar an scéal. Tar éis do Misneach agóid a eagrú, agus é seo a fhógairt sna meáin, chuaigh Facebook i dteagmháil leis an ngrúpa, agus le Conradh na Gaeilge, chun cruinniú a reáchtáil leo. Bhuail ionadaithe den dhá dream Ghaeilge le Facebook inné (28/09/2015).

Ag caint dó mar gheall ar an gcruinniú dúirt urlabhraí de chuid Misneach, Kerron Ó Luain:

‘Bhí cruinniú torthúil againn le hionadaithe Facebook ina gceanncheathrú i mBaile Átha Cliath inné. Rinne ionadaí Facebook geallúintí soiléire, go raibh fáilte roimh dhaoine a n-ainmneachaí a aistriú go Ghaeilge ar an suíomh gan aon cháipéisí aitheantas a thaispeáint. Freisin go raibh oiliúint leanúnach á gcur ar a gcuid fostaithe chun tuiscint níos fearr a bheith acu ar an gcomhthéacs cultúrtha éagsúla óna dtagann úsáideoirí difriúla. Agus ar bharr sin go raibh siad ag obair ar fadhbannaí ródúcháin maidir leis na gceisteanna seo, rud a gciallódh go mbeadh na daoine leis an saineolas chaoi ag plé le cásannaí áirithe.’

Lean Ó Luain leis:

‘Tá Facebook tar éis geallúintí a thabhairt do Misneach anois nach leanfar leis an idirdhealú a bhí á dhéanamh ar Ghaeil ar an suíomh. Freisin, tá siad tar éis an cás a tharraing ard ar an gceist seo i measc Gaeil sa chéad dul síos, cás Laoighseach Ní Chositealbha, a réiteach agus leithscéal a ghabhadh léi. Aréir, ghlac coiste náisiúnta Misneach agus coiste Misneach BÁC vóta daonlathach sa gcomhthéacs seo gan dul ar aghaidh leis an agóid lasmuigh de Facebook a bhí beartaithe don 7ú Deireadh Fómhair. Ag an bpointe seo tá Misneach sásta dul in iontaoibh geallúintí Facebook.’

Chríochnaigh Ó Luain:

‘Mar sin féin, cé go bhfáiltíonn muid leis na geallúintí seo, táimid chun bheith airdeallach amach anseo chomh maith. Tá a fhios againn gur tugadh geallúintí don phobail LGBT i Meiriceá, ach go háirithe don feachtas #MyNameIs, agus do ionadaí ón bpobal céanna anseo in Éirinn, agus nár chomhlíonn Facebook a gcuid beartais. Luaigh Misneach cás an phobail sin, agus cás na mionlaigh eile ar nós Bundúchasaigh Meirceá, ag an gcruinniú agus tá súil againn go ndéanann Facebook athbhreithniú níos leithne ar an mbeartas “fíor ainm” acu amach anseo chun tabhairt san áireamh nach féidir cur síos, nó cáipéisí, “oifigiúl” a bheith ann i gcónaí d’fhéiniúlacht dhaoine. Ach inniu tá Misneach sásta fógairt go bhfuil bua ann do na Gaeil. Léiríonn an bua, maraon le bua muintir Oileáin Árainn inné chun an tseirbhís eitleáin a choimeád, an cumhacht a bhaineann le hagóid. Samhlaigh stádas agus cearta teanga na nGael dá mba rud é go raibh muid sásta an phobal a ghríosadh i gcoinne gach ísliú stádas agus na hionsaithe eile atá ag dul ar aghaidh faoi láthair!’

Agóid faoi sheirbhís aeir go hÁrainn!

Ag leanúint leofa leis na hionsaithe ar mhuintir na Gaeltachta, tá an rialtas ag gearradh siar ar an tseirbhís aeir go dtí na hoileáin Árainn! Tá an tseirbhís seo thar a bheith tábhachtach do mhuintir na n-oileán agus is mór an buille don cheantar uilig a bheadh ann dá bhfaighfí réidh leis.

Tá sé ríthábhacthach mar sin go dtroideann muid ar ais - tá cruinniú 7 agóid eagraí don lá amáireach (Dé Máirt, 1ú lá Meán Fómhair). Siod na sonraí a leanas:

Teacht le chéile ag 3.00i.n. in Óstán Chois Farraige, sna Forbacha. Léirsiú ansin ag 4.00i.n. lasmuigh d'oifig Roinn na Gaeltachta tráth a mbeidh ionadaithe na n-oileán ag bualadh le Joe McHugh.

Bígí ann agus seasfaidh muid an fód in aghaidh na n-ionsaithe seo! 

Liú Lúnasa ag teacht!

Tá féile úr na nGael le tarlú i mBéal Feirste an deireadh seachtaine seo a chairde agus tá Misneach ag srofán go mór leis! Tá clár imeachtaí iontach leagthaí amach agus beidh Gaeil ar tarraingt ar an bhféile as gach carn den tír.

Chomh maith leis sin uilig, beidh cruinniú náisiúnta ag Misneach sa gcultúrlann Dé Domhnaigh, má tá spéis agat freastal air, níl le déanamh agat ach teagmháil a dhéanamh linn ag misneachnagaillimhe@gmail.com nó ar an straoisleabhar. Beidh suaitheantais nú á ndíol againn ann freisin, ar £3.50 nó €5, bí cinnte go bhfaigheann tú ceann le tacú leis an réabhlóid úr Ghaelach!

Ráiteas Poiblí

Siod an ráiteas a léadh amach ag an gcruinniú poiblí a bhí ag Misneach i mí Iúil. Léiríonn sé an dearcadh atá againn i leith na Gaeilge agus na polaitíochta, agus an gá le feachtasaíocht radacach, Ghaelach.

A dhaoine uaisle,

Nuair a bunaíodh Misneach trí bhliain ó shin bhí sé mar phríomhaidhm againn dul i ngleic le meath na Gaeltachta. Ar nós go leor daoine ag an am chonaiceamar go raibh an córas eacnamaíochta caipitleach tar éis teipeadh in Éirinn don tarna uair laistigh de ghlúin amháin. Sna h80ídí bhí an eisimirce agus an dífhostaíocht forleathan sa tír. Agus anois, ainneoin iarrachtaí Rialtas Baile Áth Cliath é a cheilt, tá muid ar ais sa suíomh céanna.

Níl aon dabht ach go bhfuil rudaí maithe, dearfacha tar éis tarlú ó thaobh na Gaeltachta de le déanaí. Tá polasaí oideachas Gaeltachta á fhorbairt a thugann dóchas go gcuirfear deireadh leis an droch-chaighdeáin oiliúint atá á fháil ag go leor daltaí sa cheantair. Faoi láthair tá an Ghaeilge á mhúineadh mar an dara teanga agus scoileannaí Béarla sa Ghaeltacht á mhaoiniú ag an stát. Tá súil againn go réiteoidh an polasaí nua na fadhbannaí sin. Chomh maith leis sin, an tseachtain seo chaite osclaíodh Lár Ionad Forbartha Gaeltachta agus Gaeilge i mBaile an Fheirtéaraigh. Rud iontach.

Ach cé go bhfuil go leor rudaí maithe bainte amach maidir leis an nGaeilge, i gcomparáid leis na hionsaithe atá á dhéanamh ar an teanga is áit in aghaidh na sopa iad.

Tá an dífhostaíocht tar éis an Ghaeltacht a bhualadh go láidir, ach go háirithe Gaeltacht Dún na nGall. Anuraidh cailleadh 142 post i Largo Foods agus i mbliana, i Mí Bhealtaine, cailleadh 145 post i Ruibéar Mótair Teoranta. Tá an ráta dífhostaíochta ag beagnach 20% in Iarthar Thír Chonaill. Sa Ghaeltacht ar an iomlán tá níos mó postannaí á chailliúnt ná mar atá á chruthú.

Agus cé a d’ocscail an ionad Gaeltachta a luaigh mé ansin, ach duine gan Ghaeilge, an iar aire Gaeltachta Jimmy Deenihan. Agus faraor, leis na fíricí a chuireadh os ár gcomhair i dTuairisc Uí Ghiollagáin le déanaí tá sé deacair an fhírinne shearbh a shéanadh go bhful an Ghaeltacht ag meath. Níl aon dul as. Bheadh sé níos éasca gan dul i ngleic go fírinneach leis an tubaiste seo agus leanúint ar aghaidh mar atá, ag cur béime ar na rudaí dearfacha agus na polaiteoirí ag gearadh ribíní.

Ach ó bunaíodh an stát tá líon na gcainteoirí Ghaeilge sa Ghaeltacht tar éis titim go leanúnach agus tá an cuma ar an scéal nach stopfaí an t-iompú teanga in am.

Bhí an Lá Mór againn an bhliain seo chaite chun ár mí-shásacht a léiriú faoin meath seo agus go leor rudaí eile lena hais. D’éirigh go hiontach leis an ócáid agus suas le 10,000 Gaeil ar shráideannaí na hArdchathrach. Céard a tharla ina dhiaidh ó thaobh meon na ndaoine?

Spreagadh go leor daoine cinnte. Na díograiseoirí in eagraíochtaí ar nós Conradh na Gaeilge lean siad ag treabhadh leo ar son na cúise, agus molann muidne i Misneach iad. Agus úsáidimid an ráiteas seo mar dheis dlúthpháirtíocht a léiriú leo agus iarraidh orthu comhoibriú linn chun dul chun cinn níos

fearr a dhéanamh do na Gaeil.

Bhí Gaeil eile spreagtha chun grúpaí nua pobail a bhunú nó chuaigh siad ar ais ag cinn a bhí bunaithe cheana agus tine lasta futhu. Molaimid go hard obair leithéidí Pobal Ghaeilge 15 agus Gaelphobal Thamhlachta, mar shampla.

Ach sa réimse pholaitiúil céard a tharla? Bhuel, ní rófhada ina dhiaidh an Lá Mór, an Lá Dearg agus an mhórshiúil i gConamara ceapadh Aire Gaeltachta gan Ghaeilge, Joe McHugh, duine de triúr aire a bhfuil cúram Gaeilge orthu ach gan an teanga bheith acu.

Tá Misneach den barrúil gur cailleadh deis ag an bpointe sin a rá leis an stát nach scaoilimis leo dá ndéanfaidís muid a mhaslú agus ísliú céime a thabhairt dúinn mar phobail. Cailleadh an móiminteam a bhí ann i ndiaidh na hagóidí, feachtas níos leanúnaí agus níos radaiciúla a thógáil. Feachtas a thabharfadh dúshlán don stát thar tréimhse fhada chun ár gcearta teanga iomlána a bhaint amach.

Anois, tá sé fíor gur dul chun cinn mór é borradh na Gaeilscoileannaí. Agus baineadh amach an bua sin le feachtasíocht agus stocaireacht den ghnáth chineáil a fheidhmíonn laistigh de limistéir an dlí.

Chomh maith le sin, nuair a bhí díospóireacht faoi céard a bhí i gceist leis an radaiciúlacht roinnt blianta ó shin nuair a bunaíodh Misneach dúirt Gaeil amháin linn gur an rud is radaiciúla gurbh fhéidir a dhéanamh ná páistí a thógáil trí Ghaeilge. Aontaíonn Misneach le sin i go leor bealaí. Agus tuigimid an ról tábhachtach atá leis an obair mhall, crua agus díograiseach sna Gaeilscoileannaí, sna naíonraí agus sna heagraíochtaí Gaeilge eile.

Ach, má bhreathnaíonn muid siar ar na huaireantaí ar bhain Gaeil amach roinnt de na buanna is mó ó thaobh ár gcearta teanga a éileamh ón stát le tríocha bliain anuas is nuair ar úsáideadh an easumhlaíocht sibhialta nó nuair a bhí muid sásta bheith ar na sráideannaí. I lár na 1960idí, agus seans go labhróidh Eoin ar seo, bhain baill den chéad Misneach athrú sa dlí amach ó thaobh doiciméid a cur ar fáil do chúrsaí dleathúla i nGaeilge tar éis feachtas ina ndeachaigh na baill go príosúin.

Bhí mórshiúlta is cruinnithe leanúnach ag Gluaiseacht Cearta Sibhialta na Gaeltachta sna 1960idí. Baineadh amach R na G agus Údarás na Gaeltachta. Sna 1980idí diúltaíodh cáin telifise a íoc, dreapadh aeróga, chuaigh daoine go príosúin arís. Baineadh amach T na G.

Cén fáth go gceapann muid sa lá atá inniu ann go gcaomhnódh an stát ár gcearta nó go dtabharfadh sé ard na muice orainn mura bhfuil muid réidh chun na taicticí céanna a úsáid?

Agus ní hé nach bhfuil éileamh ann don chineál feachtasíocht seo i measc Gaeil. Tá cinnte. Molaimid óige Bhéal Feirste anseo ach go háirithe atá tar éis tosnú ag pleanáil go neamhspleách i dtreo mórshiúil mór i mBaile Átha Cliath i 2016. Tá sé ar intinn acu freisin forógra Gaeilge a scríobh a thabhairfaidh dúshlán don dhá stát in Éirinn a dhualgaisí dleathúla agus morálta a gcomhlíonadh i leith na teanga.

An bun-cheist dár linne i Misneach ná, le 10 mbliain fágthaí ag an Ghaeltacht an féidir linn leanúint ar aghaidh leis na gnáth-bhealaí stocaireachta i ndáiríre?

Mhol Conchúr Ó Giollagáin cruinniú mollaigh de pholaiteoirí agus na heagraíochtaí Gaeilge chun dul i ngleic leis an éigeandáil sa Ghaeltach. Mhol sé freisin chomharchumman Gaeltachta a cuireadh na seirbhísí stáit caoi ar fáil do mhuintir an cheantair. Dár ndóigh ceann de na forbairtí is fearr le roinnt blianta anuas ná Tuismitheoirí na Gaeltachta atá go bunúsach bunaithe ar phrionsabal an chomharchumman. In Irish Times an lae inné mhol Ó Giollagáin freisin Dáil na nGael chun an daonlathas a fhorbairt sa Ghaeltacht agus ionad taighde chun an dea-chleachtas ar pholaisaithe teanga a cur chun cinn. Is tús maith a bheadh i sin cinnte.

Tá daoine eile den tuairim, agus seans go bhfuil roinnt dóibh sa seomra seo anocht, gur ghá fórsa nua pholaitiúl Ghaeilge teacht ar an bhfód a bhféadfadh tionchar níos mó a imirt ar an stát.

Tá Misneach den tuairim gur ghá nascannaí a chruthú le gluaiseachtaí eile fórásacha. Má sheasann na Gaeil le cosmhuintir na tíre bainfidh muid níos mó amach. Ag an bpointe seo breathnaítear orainn mar dhream a mbreathnaíonn amach dár leasa féin amháin. Má theastaíonn uainn an Ghaeltacht a shábháil beidh tacaíocht pobail na tíre i gcoitinne de dhíth. Tuairim is coicís ó shin bhí ollchruinniú i mBaile Átha Cliath de roinnt ceardchumman agus páirtithe pholaitiúla a d’fhéadfadh bheith sa rialtas tar éis an chéad olltoghcháin eile. B’fhéidir go mbeidh na dreamannaí sin i gcumhacht i 2016 agus b’fhéidir nach mbeidh. De réir na pobailbhreith is déanaí, seans maith go mbeidh Fine Gael agus Lucht Oibre, an rialtas is frith-Ghaelaí le fada an lá, i gcumhacht arís.

Ach d’aontaigh an ollchruinniú ar roinnt pholasaithe i leith tithíochta, sláinte agus an cháin uisce, rud a gcaithfeadh na hionadaithe toghcháin sna bpáirtithe sin claígh leo. Dár ndóigh ní raibh tagairt ar bith den Ghaeilge. Agus cén fáth go mbeadh? An bhfuil Gaeil ag seasamh, i mbealach eagraithe, le cosmhuintir na tíre sa ghluaiseacht is mó sóisialta ó bunaíodh an stát?


Tá sé éasca a rá nár chóir de na Gaeil bheith polaitiúl agus na leithscéalta céanna is a chloistear go minic a úsáid. Ach i ndáiríre is ceist pholaitiúl í meath na Gaeltachta. Nár cinneadh polaitiúl a bhí ann buiséid caipiteal Údarás na Gaeltachta a ghearradh 75%? Nár cinneadh pholaitiúl a bhí ann Joe McHugh a cheapadh? An fhírinne ná go bhfuil polasaithe na déine ag marú na Gaeltachta agus an tír go ginearálta.

Mar a dúirt ceann de mhuintir na Gaeltachta in agallamh le Tuairisc punc i.e. le déanaí, ‘cén fáth go gceapfaí go bhfanfaimis beo mar phobail Ghaeilge nuair a fuair an chuid eile bás?’


Ceard iad na haidhmeanna atá againne i Misneach chun dul i ngleic le seo? Tá muinín againn in aidhmeanna Conchúr Ó Giollagáin agus Conradh na Gaeilge. Is fuinneamh amú a bheadh ann dá dtosnódh muidne ag cumadh aidhmeanna éagsúla, agus bheadh sé éasca é sin a dhéanamh mar go bhfuil an méid sin mícheart faoi láthair. Ach níos tábhachtaí ná na spriocannaí, ag an bpointe seo, ná na módhannaí a bhfuileamar chun úsáid chun iad a bhaint amach. Is cuma cén aidhmeanna atá againn mura mbainfear amach iad. Mar sin, fágfaimid an mion-pholasaí agus an phleanáil teanga do na saineolaithe caoi.

An t-aidhm atá ag Misneach i ndáiríre ná iarracht a dhéanamh dioscúrsa nua a thosnú ar an straitéis is fearr feachtasaíochta chun go mbainfimís amach na spriocannaí atá againn mar Ghaeil.
Tá go leor le bheith dearfach faoi i leith na Gaeilge, agus níor mhaith linn go bhfágfadh daoine ag ceapadh gur grúpa atá dírithe ar bheith diúltach é Misneach, mar ní bheadh sin fíor ar cor ar bith. Tá oícheantaí sóisialta dearfacha a bhfuil an óige chun cinn curtha ar siúil againn anseo i mBleá Cliath agus i Nua Eabhrac, agus ar bhonn níos minicí i nGaillimh agus Béal Feirste. Agus molaimid arís an obair uilig a théann ar aghaidh i measc an phobail agus sna heagraíochtaí, agus na buananna a bhaintear amach ó bhliain go bhliain agus ó lá go lá.

Ach ó thaobh na Gaeltachta de, ní féidir an fhírinne shearbh a sheachaint. Caithfidh muid straitéis iomlán nua, nach mbraitheann ar na polaiteoirí agus a thugann dúshlán dóibh siúd i gcumhacht, a chumadh. É sin nó níl dabht ar bith ann go mbeidh muid ar an nglún ar lig don Ghaeltacht fáil bháis.

Nuacht is déanaí

Agus Lúnasa linn, tá baill de chuid Misneach graitheach ag obair ar son na cúise ar fud na tíre, sa nGaeltacht agus sa nGalltacht. Bhí cruinniú poiblí againn i mBÁC, a d'fhreastal 30 duine air an mhí seo caite agus an lá dar gcionn bhí agóid taobh amuigh de Roinn na Gaeltachta. Chomh maith leis sin bhí baill i láthair ag léirsithe in aghaidh na dtáillithe uisce, agóid dlúthphairtíochta le muintir na Gréige agus ag an gcomóradh ar shocraid Uí Dhonobháin Rosa, agus eile, ag cinntiú go mbeadh an Ghaeilge le feiceáil i lár an aonaigh ag na himeachtaí seo. Siod daoibh roinnt grianghraf ó na himeachtaí sin.

Ag "athshochraid" Uí Dhonobháin Rosa

Taobh amuigh de Roinn na Gaeltachta

Dlúthpháirtíocht le muintir na Gréige!

Eoin Ó Murchú, a bhí gríomhach le Misneach sna 60idí, ag caint.

Údar agus gríomhaí Feargal Mac Ionnrachtaigh ag labhairt ag an gcruinniú

  

Tá baill de Mhisneach ag eagrú "Liú Lúnasa" - féile eagraí go hiomlán ar bun deonach a bhéas ag tarlú ag deireadh na míosa seo. Tá cúnamh uafa, afách agus mar sin tá leathanach acu anseo le hairgead a bhailiú: http://www.crowdfunder.co.uk/Liulunasa15/

Bí ann!

Cruinniú Poiblí 7 Agóid beartaithe ag Misneach BhÁC!

Tá cruinniú  agus agóid eagraí ag Misneach BhÁC. Tá seo mar chuid den ghríomhaíocht atá Misneach ag cur ar bun mar fhreagra ar an nuashonrú ar an SCT a thuairisc le gairid nach bhfuil fághtaí ach 10 mbliana eile don Ghaeilge mar theanga an phobail sna ceantracha Gaeltachta is láidre. Mar a tuairiscíodh ar tuairisc.ie, chuir Roinn na Gaeltachta agus Údarás na Gaeltachta moill uafasach ar fhoilsiú na cáipéise seo, go bunúsach toisc go náiríonn sé an cuir chuige lag atá acusan, ag ligean do rud mar seo tarlú agus iad ceapaithe a bheith ann ar son na teanga.

Siod an méid a dúirt Misneach BhÁC ar leathanach an chruinnithe ar an stroisleabhar:

Leis an nuacht le déanaí nach bhfuil ach 10 mbliain nó mar sin fágtha ag an Ghaeltacht tá MISNEACH ag glaoch cruinniú poiblí chun módhanna feachtasaíochta radacacha a chiaradh.

Beidh cainteoirí againn ó gach glún beagnach!

Beidh Eoin Ó Murchú, iriseoir, ag labhairt ar a thaithí i MISNEACH na 1960idí agus faoi na feachtais a ndeachaigh siad san ina mbun

As Béal Feirste, beidh an gníomhaí Ghaeilge an Dr. Feargal Mac Ionnrachtaigh ag labhairt ar a thaithí féin.

Agus ó Muineacháin, beidh Aindriú de Buitléir ón glún is óige ag caint ar an eachtra a tharla i gColáiste Oiriall le déanaí nuair a cuireadh bac ar na daltaí dul ar agóid i gcoinne Enda Kenny.

Ag labhairt faoin ócáid, dúirt urlabhraí de chuid MISNEACH:

‘Is léir go bhfuil an stát – na polaiteoirí, ach go háirithe na stáit seirbhísigh – sásta droim láimhe a thabhairt do phobail na Gaeltachta agus pobail na Gaeilge i gcoitinne.

Bhí an Lá Mór ann anuraidh agus d’éirigh go hiontach leis an ócáid i go leor bealaí. Ach cén freagra a bhí ag Rialtas Baile Átha Cliath air? Rinneadar ceapacháin ar Aire Gaeltachta gan Ghaeilge!

Anois le teacht chun solais Tuaraisc Uí Ghiollagáin a fhógraíonn bás na Gaeltachta cén freagra atá ag an stát? Faic.

Tá 10 mbliain fágtha ag an Ghaeltacht! Nár chóir go mbeimis amuigh ar na sráideanna ar a laghad?

Tá Gaeil ag séanadh na fíricí. Is léir ón staidéar cuimsitheach seo, atá bunaithe ar módhanna eolaíocha, go bhfuil an Ghaeltacht ag meath. Ach tá roinnt Gaeil ag leanúint ar aghaidh amhail is nach bhfuil fadhb ann.

Tá eilifint mhór sa seomra, sè sin go bhfuil laghdú 95% ar líon na Gaeilgeoirí sa Ghaeltacht ó bunaíodh an stát sa bhliain 1926. Sin titim ó 250,000 duine go níos lú ná 10,000. Agus tá an titim ag leanúint ar aghaidh.

Tá sé thar am gur bhreathnaigh Gaeil ar bhealaí nua agóide. Tá an iomarca béime leagtha ar stocaireacht béasach a dhéanamh agus sin bheith ag brath ar pholaiteoirí bheith go deas linn. Tá Gluaiseacht na Gaeilge imithe, ar an bhformhór, síos cul de sac straitéiseach.

Tá gá breathnú thar sáile, ag ár gcolceathracha Ceilteacha sa Bhreatain Bheag ach go háirithe. Tá muidne i MISNEACH den tuairim go n-imríonn na módhanna bríomhara, radacacha feachtasaíochta a n-úsáideann leithéidí Cymdeithas (Cumann na Breatnaise) ról tábhachtach i mbrú láidir a chuir ar an stát agus buanna a bhaint amach don teanga.’

 Siod an t-eolas a atá acu faoin agóid ar leathanach na hócáide sin:

 

Leis an nuacht le déanaí nach bhfuil ach 10 mbliain nó mar sin fágtha ag an Ghaeltacht tá MISNEACH ag reachtáil agóid lasmuigh de Roinn na Gaeltachta.

Ag labhairt faoin ócáid, dúirt urlabhraí de chuid MISNEACH:

‘Is léir go bhfuil an stát sásta droim láimhe a thabhairt do phobail na Gaeltachta agus pobail na Gaeilge i gcoitinne.

Bhí an Lá Mór ann anuraidh agus d’éirigh go hiontach leis an ócáid i go leor bealaí. Ach cén freagra a bhí ag Rialtas Baile Átha Cliath air? Rinneadar ceapacháin ar Aire Gaeltachta gan Ghaeilge!

Anois le teacht chun solais Tuaraisc Uí Ghiollagáin a fhógraíonn bás na Gaeltachta cén freagra atá ag an stát? Faic.

Tá eilifint mhór sa seomra, sin é go bhfuil laghdú 95% ar líon na Gaeilgeoirí sa Ghaeltacht ó bunaíodh an stát sa bhliain 1926. Sin titim ó 250,000 duine go níos lú ná 10,000. Agus tá an titim ag leanúint ar aghaidh.

Tá an cumhacht ag Roinn na Gaeltachta agus an rialtas an meath seo a stopadh, ach níl brú láidir go leor á cur orthu.

Tá MISNEACH ag glaoch an agóid seo mar tús de feachtas níos leanúnaí i gcoinne an rialtas frith-Ghaelach seo agus rialtas ar bith eile síos an bhóthair a leanann leis na hionsaithe ar an Ghaeltacht.'

Idir dhá chultúr: Impiriúlachas, Éirí Amach agus Teanga sa tréimhse réabhlóideach 1914-18

Siod léach iontach ar fiú go mór breathnú uirthí. Eagraithe ag Cumann
Stair Lucht Oibre Bhéal Feirste, labhraíonn an t-ollamh Alan Titley agus
an cara mór sin de chuid Misneach Aindrias Ó Cathasaigh - a scríobh
píosa iontach san eagrán is déanaí de Mhionlach. Bainigí sult as!

Séamus Ó Conghaile 7 Gluaiseacht na Teanga

Cé go bhfuil sé sean anois, is fiú go mór breathnú ar an alt seo le Séamus Ó Conghaile ó 1908 faoi ghluaiseacht na teanga. Ag an am, ar ndú, bhí cúpla scór ball gníomhach ar son na hathbheochana in Éirinn agus cé nár labhair sé mórán Gaeilge é fhéin, thacaigh an Conghlaileach leis na hiarrachtaí díchoilínithe seo. San alt seo, cuireann sé an anailís ghéar shóisialach bhfeidhm ar an ngluaiseacht teanga agus léiríonn sé dearcadh a thacódh leithéid Mhisneach leis go dtí an lá atá inniú ann. Siod sliocht ón alt:

The chief enemy of a Celtic revival to-day is the crushing force of capitalism which irresistibly destroys all national or racial characteristics, and by sheer stress of its economic preponderance reduces a Galway or a Dublin, a Lithuania or a Warsaw to the level of a mere second-hand imitation of Manchester or Glasgow.

In the words of Karl Marx, ‘Capitalism creates a world after its own image’, and the image of Capitalism is to be found in the industrial centres of Great Britain.

A very filthy image indeed.

You cannot teach starving men Gaelic, and the treasury of our national literature will and must remain lost forever to the poor wage-slaves who are contented by our system of society to toil from early morning to late at night for a mere starvation wage.

Is fiú go mór an an t-alt uilig a léamh, níl sé ach gearr agus tá sé ar fáil ina iomlán anseo: 
http://www.ucc.ie/celt/online/E900002-003/text009.html

---